BUK ZWYCZAJNY Fagus sylvatica

BUK ZWYCZAJNY Fagus sylvatica 

BUK ZWYCZAJNY Fagus sylvatica
BUK ZWYCZAJNY Fagus sylvatica liść

[ang: common beech, fr: fau, niem: Buche]


Buk jest drzewem do 40 m wysokości. Kora gładka, jasnopopielata lub szara. Liście eliptyczne, 5-10 cm długości, dlugoogonkowe, całobrzegie, nie podzielone, zaostrzone na szczycie, brzegiem orzęsione, z wierzchu jasnozielone, spodem jaśniejsze. Kwiatostany pręcikowe krótkie, gęste, zwieszone; słupkowe 2-kwiatowe. Kwitnie w kwietniu-maju. Owocem jest drobny orzech (bukiew) ujęty w miseczkę owocową pokrytą miękkimi kolcami.

BUK ZWYCZAJNY Fagus sylvatica budowaWystępuje w południowej i północno-zachodniej Polsce, tworząc lasy liściaste (np. W Bieszczadach) i mieszane. Jadane są owoce (bukiew). Owoce zawierają szkodliwą faginę oraz kwas szczawiowy i dlatego na surowo można zjeść tylko niewielką ilość albo prażone i zmielone używać do wyrobu słodyczy lub skandynawskiej kok - namiastki kawy. Można też wycisnąć z nich olej, który już nie zawiera szkodliwych substancji. Wg podręcznika MON po wysuszeniu i uprażeniu nasion można je zemleć na mąkę, z której za pomocą gorącej wody można oddzielić olej a resztę przeznaczyć do pieczenia chleba.

Liście bukowe przyrządzane jak szpinak lub kapusta należały do tzw. potraw głodowych. Młode kwaskowate listki można jeść prosto z drzew - są bardzo orzeźwiające. Później liście są mniej smaczne i bardziej włókniste ale ciągle pożywne.