LIPA DROBNOLISTNA Tilia cordata
Lipa drobnolistna jest drzewem wys. do 25 m. Kora początkowo gładka brązowa później czernieje i pęka podłużnie. Liście długości do 5-6 (8) cm, sercowate, ostro piłkowane, górą ciemno zielone, spodem sinawozielone z rudymi włoskami w kątach nerwów. Kwiaty żółtawobiałe, pachnące, zebrane po 5-9 w sterczące kwiatostany osadzone na długiej szypułce z liściem wspierającym (skrzydełkiem). Kwitnie w czerwcu. Owce - kruche, jednonasienne orzeszki, słabo kanciaste, okrągławe, średnicy do 6mm.
Występuje w lasach na całym niżu i niższych położeniach górskich. Często sadzona w parkach i wzdłuż dróg. Młode liście lip są bardzo smaczne, swoją delikatnością porównywalne wręcz z sałatą. Mają słodkawy smak i lekko śluzowatą konsystencję. Nawet późnym latem młode liście pojawiają się na odroślach u nasady pnia. Nagie liście lipy drobnolistnej są smaczniejsze od często włochatych liści lipy szerokolistnej. Ze zmielonych orzeszków lipowych robiono podobno rodzaj czekolady. Z lip (podobnie jak z brzóz) można otrzymywać wiosną sok (o smaku słodkiej wody) który można zagęścić do słodkiego syropu.
Sałatka z liści lipy - Zbierz młode liście lipy i opłucz je w wodzie. Poszarp je na mniejsze kawałki. Dodaj dressing - trochę oliwy, octu, soli i pieprzu. Ostrożnie z octem, bo liście nie mają wyraźnego smaku i może załkiem zniknąć w smaku dressingu. Podczas zbierania wydaje się że liści jest więcej - po poszarpaniu i dodaniu sosu liście oklapną. Jeśli nie masz wprawy w ocenie objętości sałaty - zbierz trzy razy więcej liści.
Łyko lipowe nadaje się na plecionki - maty, koszyki. Do samej wojny na wsi robiono z łyka lipowego łapcie.
Występuje w lasach na całym niżu i niższych położeniach górskich. Często sadzona w parkach i wzdłuż dróg. Młode liście lip są bardzo smaczne, swoją delikatnością porównywalne wręcz z sałatą. Mają słodkawy smak i lekko śluzowatą konsystencję. Nawet późnym latem młode liście pojawiają się na odroślach u nasady pnia. Nagie liście lipy drobnolistnej są smaczniejsze od często włochatych liści lipy szerokolistnej. Ze zmielonych orzeszków lipowych robiono podobno rodzaj czekolady. Z lip (podobnie jak z brzóz) można otrzymywać wiosną sok (o smaku słodkiej wody) który można zagęścić do słodkiego syropu.
Sałatka z liści lipy - Zbierz młode liście lipy i opłucz je w wodzie. Poszarp je na mniejsze kawałki. Dodaj dressing - trochę oliwy, octu, soli i pieprzu. Ostrożnie z octem, bo liście nie mają wyraźnego smaku i może załkiem zniknąć w smaku dressingu. Podczas zbierania wydaje się że liści jest więcej - po poszarpaniu i dodaniu sosu liście oklapną. Jeśli nie masz wprawy w ocenie objętości sałaty - zbierz trzy razy więcej liści.
Łyko lipowe nadaje się na plecionki - maty, koszyki. Do samej wojny na wsi robiono z łyka lipowego łapcie.
LIPA SZEROKOLISTNA Tilia platyphyllos
Gatunek podobny do lipy drobnolistnej (Tilia cordata). Różnice: Liście dłuższe - do 10 (12) cm, z białawymi włoskami w kątach liści. Kwiaty zebrane po 3-5 wzwisające kwiatostany. Orzeszki są twardsze, kanciaste, owłosione, długości do 8 mm.
Dziko występuje bardziej na południe od lipy drobnolistnej ale także jest sadzona. Zastosowanie - identyczne jak lipy drobnolistnej tylko liście lipy szerokolistnej jako bardziej włochate i mogą być mniej smaczne.
Herbata z kwiatu lipy jest stosowana także w ziołolecznictwie, szczególnie jako środek napotny przy przeziębieniach. W mniejszych ilościach działa uspokajająco, w większych pobudza jak prawdziwa herbata. Węgiel drzewny z lipy jest używany przy zatruciach, biegunkach, a sproszkowany do posypywania oparzeń. Popiół z drewna lipowego jest podobno najlepszym rodzajem popiołu do ługowania.
Dziko występuje bardziej na południe od lipy drobnolistnej ale także jest sadzona. Zastosowanie - identyczne jak lipy drobnolistnej tylko liście lipy szerokolistnej jako bardziej włochate i mogą być mniej smaczne.
Herbata z kwiatu lipy jest stosowana także w ziołolecznictwie, szczególnie jako środek napotny przy przeziębieniach. W mniejszych ilościach działa uspokajająco, w większych pobudza jak prawdziwa herbata. Węgiel drzewny z lipy jest używany przy zatruciach, biegunkach, a sproszkowany do posypywania oparzeń. Popiół z drewna lipowego jest podobno najlepszym rodzajem popiołu do ługowania.