MNISZEK LEKARSKI Taraxacum officinalis
[ang: puffball (dandelion), fr: pissenlit, niem: gewöhnliche Kuhlblume]
Mniszek pospolity (lekarski) zwany popularnie dmuchawcem lub mleczem jest byliną rosnącą na wysokość 10-50 cm (szypuła). Korzeń palowy, gruby, mięsisty, do 30 cm długości. Łodyga bezlistna, dęta, okrągła. Liście zebrane w przyziemną rozetkę, głęboko wcinane, o odcinkach podłużnie trójkątnych. W dużym koszyczku na szczycie łodygi znajduje się około 200 kwiatów wyłącznie języczkowych koloru żółtego. Kwitnie od kwietnia do czerwca i po raz drugi aż do mrozów. Owocem jest niełupka opatrzona puchem w kształcie parasola.
Roślina jest bardzo pospolita w całym kraju na stanowiskach nasłonecznionych: łąkach, miedzach, przydrożach, śmietniskach i w widnych lasach. Młode liście są bardzo popularną jarzyną-surówką we Francji (stąd nazwa - francuska sałata). Można też dodawać je do omletów lub podpłomyków. Zbiera się je tylko na przedwiośniu, gdy tworzą rozetę (oprócz najniższych, gorzkich liści). Warto przedtem przykryć rośliny np. słomą, ciemną folią lub naczyniem, aby wybielić liście, tracą wtedy goryczkę. Rosjanie radzą wymoczyć je przez pół godziny w słonej wodzie lub przegotować w dwóch wodach z domieszką octu.
Korzenie mniszka zbiera się późną jesienią lub wczesną wiosną (przed ruszeniem wegetacji). Rozcięte wzdłuż suszy się i przyrumienia na ogniu (15 min) - stają się wtedy chrupkie i słodkawe. Można ich użyć do herbaty lub zemleć i używać jako kawę. Można też spożywać korzenie gotowane - polecane są wtedy dla cukrzyków.
Pąki kwiatowe bez nasady szypuły blanszowane lub obsmażane w oleju mają 5°H. Można też zrobić puree z korzeni, liści i wiatów.
Syrop z kwiatów mniszka jest dobrym środkiem przeciwkaszlowym a jego biały sok ma zmniejszać ból po ugryzieniach owadów.
Mniszek pospolity (lekarski) zwany popularnie dmuchawcem lub mleczem jest byliną rosnącą na wysokość 10-50 cm (szypuła). Korzeń palowy, gruby, mięsisty, do 30 cm długości. Łodyga bezlistna, dęta, okrągła. Liście zebrane w przyziemną rozetkę, głęboko wcinane, o odcinkach podłużnie trójkątnych. W dużym koszyczku na szczycie łodygi znajduje się około 200 kwiatów wyłącznie języczkowych koloru żółtego. Kwitnie od kwietnia do czerwca i po raz drugi aż do mrozów. Owocem jest niełupka opatrzona puchem w kształcie parasola.
Roślina jest bardzo pospolita w całym kraju na stanowiskach nasłonecznionych: łąkach, miedzach, przydrożach, śmietniskach i w widnych lasach. Młode liście są bardzo popularną jarzyną-surówką we Francji (stąd nazwa - francuska sałata). Można też dodawać je do omletów lub podpłomyków. Zbiera się je tylko na przedwiośniu, gdy tworzą rozetę (oprócz najniższych, gorzkich liści). Warto przedtem przykryć rośliny np. słomą, ciemną folią lub naczyniem, aby wybielić liście, tracą wtedy goryczkę. Rosjanie radzą wymoczyć je przez pół godziny w słonej wodzie lub przegotować w dwóch wodach z domieszką octu.
Korzenie mniszka zbiera się późną jesienią lub wczesną wiosną (przed ruszeniem wegetacji). Rozcięte wzdłuż suszy się i przyrumienia na ogniu (15 min) - stają się wtedy chrupkie i słodkawe. Można ich użyć do herbaty lub zemleć i używać jako kawę. Można też spożywać korzenie gotowane - polecane są wtedy dla cukrzyków.
Pąki kwiatowe bez nasady szypuły blanszowane lub obsmażane w oleju mają 5°H. Można też zrobić puree z korzeni, liści i wiatów.
Syrop z kwiatów mniszka jest dobrym środkiem przeciwkaszlowym a jego biały sok ma zmniejszać ból po ugryzieniach owadów.